ବିଶ୍ଵାସ କରାଯାଏ ବସୁମତୀ ବା ପୃଥିବୀ ମାତା ଏହି ସମୟରେ ରଜସ୍ଫଳା ହୋଇଥାନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ଚତୁର୍ଥ ରଜ ଦିନ ବସୁମତୀ ସ୍ନାନ କରାଯାଇଥାଏ । ସେଥିପାଇଁ ଏହି ଚାରିଦିନ ଧରି କୌଣସି କୃଷିକର୍ମ ଓ ଭୂମି ଖନନ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଏ ନାହିଁ । ମହିଳା ଓ ଝିଅମାନେ ଏହି ରଜ ଚାରିଦିନ ଘରକାମରୁ ବିରତି ନେଇଥାନ୍ତି । ଭୂମିରେ ସିଧାସଳଖ ନଚାଲି, କଦଳୀ ପଟୁକା ପାଦରେ ବାନ୍ଧି ଚାଲନ୍ତି ଏବଂ ଦୋଳିରେ ଝୁଲୁଥାନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରଥା ଓ ରୀତି ନୀତିକୁ କେହି ମାନନ୍ତୁ ବା ନମାନନ୍ତୁ, କିନ୍ତୁ ଏହା ପଛରେ ଜଡିତ ଥିବା ପ୍ରେମ ଓ ଆତ୍ମୀୟତାର ଗଭୀର ଆବେଗ, ଏକ ସୁସ୍ଥ ସାମାଜିକ ସହାବସ୍ଥାନ ପାଇଁ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଖୋରାକ ଯୋଗାଇଥାଏ । ଓଡିଶାର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଏହି ପର୍ବ ପାଳନର ଅନୁଭବ ଖୁବ ନିଆରା । ଏହା ଓଡିଶାର ଏକ ଗଣପର୍ବ ଓ ଭାଇଚାରାର ପର୍ବ ଅଟେ ।
© ଲକ୍ଷ୍ମୀନାରାୟଣ
